Score-systeem met onderverdeling

[Piet]

Ik zag dat turfsmurf inderdaad een onderverdeling gebruikt.

Cijfer: geur: 23, smaak: 22, afdronk: 20, balans: 19, totaal: 84

Ik neem aan dat dit o.b.v. 4 x 25 is.
Ik heb dit zelf bij whisky nog niet gedaan. Vermoed ik niet dat ik het ga doen.
Vroeger wel met wijn. Op een schaal van 20, maxima: kleur: 4, geur: 5, smaak: 6, algemene indruk: 5
Er zijn ook andere onderverdelingen voor Wijn maar dit was hetgeen ik gebruikte.

Voor whisky zou de kleur veel minder relevant zijn en 0 of n.v.t. indien bijgekleurd.
In de verdeling van turfsmurf vind ik de afdronk wel erg zwaar wegen. En geen kleur '?

Weet iemand welke onderverdelingen er zoal zijn (en van wie) voor whisky ?

P.s. Dit is eigenlijk een gerelateerd maar wel heel ander onderwerp. Maar okay. Kan later altijd nog delen verplaatsen naar een specifiek onderwerp.

[turfsmurf]

Ik zag dat turfsmurf inderdaad een onderverdeling gebruikt.

Cijfer: geur: 23, smaak: 22, afdronk: 20, balans: 19, totaal: 84

Ik neem aan dat dit o.b.v. 4 x 25 is.

Yep, 4x25. Is ook maar een experimentje. Ik gebruik die onderverdeling nog voor de lopende blind tasting, maar ik ben er niet zo heel blij mee. De balans is bijvoorbeeld lastig te becijferen en drukt mijns inziens een te zwaar stempel op het totaal.

[Piet]

Yep, 4x25. Is ook maar een experimentje. Ik gebruik die onderverdeling nog voor de lopende blind tasting, maar ik ben er niet zo heel blij mee. De balans is bijvoorbeeld lastig te becijferen en drukt mijns inziens een te zwaar stempel op het totaal.

Oh, ik dacht dat je het ergens vandaan had en er wellicht wat over had gelezen.

Ik zou zo wie zo "balans" vervangen door "structuur" (daar is balans een aspect van) of waarschijnlijk beter, door "algemene indruk". Maar ik vind afdronk ook veel de zwaarwegend. Ik zou het uiterlijk (kleur, viscositeit, helderheid) er ook wel bijhalen, al is het maar met 5 punten. Een perfecte maar gekleurde of vertroebelde whisky heeft dan pech .... of je moet er weer niet aan hechten
En hoe belangrijk de neus ook is ik denk toch dat een dram het uiteindelijk van een aantrekkelijke neus met een perfecte smaak en bijpassend mondgevoel moet hebben...

[Yapi]

kijk, dit is een voorbeeld van een bier review wijze op http://www.Beeradvocate.com/

appearance = 5%
The first step. note the beer's colour, carbonation, head and its retention -- not the label or appearance of the bottle.

smell = 20%
Now bring the beer to your nose. note the beer's aromatic qualities.

taste = 45%
Take a deep sip of the beer. note any flavours, or interpretations of flavours, that you might discover. do they fit the style?

mouthfeel = 10%
Take another sip. note how the beer feels on the palate. too light? too heavy? smooth? coarse?

overall = 20%
Your overall impression of the beer.

Dus 5 thema's, met smaak de allerbelangrijkste. Ik heb het idee dat ik dat voor mezelf redelijk overneem, maar niet zo in detail. Maar smaak is bij mij sowieso een heel zware factor, die bepaald of ik een whisky lekker vind of niet. Uiteraard komt de rest er ook bij kijken, maar... je begrijpt wat ik bedoel.

elk thema kun je dan scoren met een cijfer van 0 - 0,5 - 1 - 1,5 - 2 - 2,5 - 3 - 3,5 - 4 - 4,5 - 5

een voorbeeldje:
De Struise Brouwers Pannepot:
Uiterlijk: 5/5 (prachtige ietwat donkere, bruinbeige schuimkraag, ondoordringbaar donker bier) (telt mee voor 5%)
Geur: 4,5/5 (geur van geroosterde mouten, granen, krentenbrood, chocolade, bessen, gekonfijt fruit, noten en kruiden) (telt mee voor 20%)
smaak: 4,5/5 (Vol, toetsen van mokka, gerstemout, karamel, brood, gekonfijte kersen, cederhout en milde hop)(telt mee voor 45%)
Mondgevoel: 5/5 (zacht, vol, vullend, romig)(telt mee voor 10%)
algemeen: 4,5/5 (heerlijk bier, a pannepot a day... ) (telt mee voor 20%)
je totaalscore zou dan zijn

(5*0,05)+(4,5*0,2)+(4,5*0,45)+(5*0,1)+(4,5*0,2)= 0,25 + 0,9 + 2,025 + 0,5 + 0,9 = 4,575 op 5 = 91,5 op 100 (en dat is op biervlak gelijk aan whisky, +90 is 'legendarisch' )

volgens mij kun je daar op whiskyvlak ook wel wat mee.

[Matti]

Ik denk dat je het ook té complex kan maken. Ik vind het 4x25 systeem eigenlijk wel een mooie balans hebben, en die laatste 25 kan je idd het beste gebruiken voor 'overall'. Daar kan je dan ook je plus of minpunten voor uiterlijk kwijt.

Een aparte categorie uiterlijk lijkt me wat lastig, ikzelf bijvoorbeeld vind het alleen maar leuk als een whisky er a-typisch uitziet (troebel, een erg hoge viscositeit of juist helemaal niet) terwijl iemand anders daar helemaal geen prijs op stelt.

[Piet]

Ik kan aardig met Matti meegaan met het argument een alternatief tussen eenvoud en gebruiksgemak te vinden en toch voldoende nuance aan kunnen brengen. Overigens doe ik dit uit interesse. Zelf blijf ik vooralsnog "op gevoel scoren".

Echter, ik zou me niet kunnen vinden in 25 punten voor afdronk. Dat is veel té veel belang voor die component.
Ik zou dan, in navolging van de bier-score, eerder gaan voor "mondgevoel" waarin je dan ook de nasmaak of afdronk kunt verwerken.

25 - Neus (geur + gevoel)
25 - Smaak (gustatie: basissmaken, retro-olfactie )
25 - Mondgevoel (gustatie + smaakbalans + afdronk)
25 - Algeheel (totale indruk: aanzien, complexiteit, structuur, structuurbalans, smaakbalans, afdronk= totaal genot)
----
100

Maar ja, om zoiets te gebruiken moet je jezelf toch gaan her-ijken. Ik zou mijn "gevoelsmatige" (of ervarings-) score terug moeten rekenen naar de juiste verhoudingen in deze onderverdeling en op die manier de draai maken om vervolgens na de nodige ervaring te hebben, vanuit de 4 onderdelen te kunnen gaan scoren.

Het is waarschijnlijk beter, althans makkelijker, bruikbaar voor iemand die pas begint met scoren.

[JayDie]

Jim scoort ook in 4x25. Zal (nogmaals) zijn 'verklaring' er eens bij lezen...

[Otje]

4x25 lijkt mij wel degelijk voor whisky, immers zijn alle 4 aspecten in mijn beleving even belangrijk, anders dan met bier waarin sommige aspecten zwaarder wegen dan andere. Zo vind ik bij bier smaak en geur belangrijker dan uitzicht of balans. Immers een bier wat direct "dood slaat", zou slechter beoordeelt moeten worden? Terwijl we allemaal weten dat dit bij zwaardere bieren bijna altijd het geval is. Zo vind ik presentatie bij whisky nogal lastig te beoordelen, wat beoordeel je? De fles? de kleur? Vind ik allebei ondergeschikt, hoewel kleur nog wel iets zegt over de gebruikte cask of rijping; e150a verpest deze waardering natuurlijk weer. Je kan natuurlijk ook uit de losse pols een waardering van 0-100 geven, doe ik ook wel eens.

Ik was iig altijd content met de Bavariaanse bier waardering op Ratebeer.com, heb daar zo een 700 bieren gewaardeerd.

[Nino]

Zat al een poos met een vraag in mn hoofd.. zit er een systeem in het punten geven van whisky en UITERAARD! is daar een topic voor

[Niels VDB]

Dus ik mag veronderstellen dat de 4x25 methode die hier vermeld is, ook de methode is die de mensen bv op WB gebruiken?

[verwijderde gebruiker]

Ik ben toevallig ok zoekende naar een juist (lees: werkend) systeem waarbij je enigszins consistent mee scoort. WB heb ik mijn vraagtekens bij of ze nu wel of niet iets met prijs en presentatie doen aangezien je die ook moet scoren?

Zo ja, dan vind ik dat apart, vooral prijs hoort niet in een score thuis aangezien deze nogal kan fluctueren ook. Een bepaalde score zou een prijs waard zijn of niet (prijs-kwaliteit). Presentatie blijft ook wat vaag en mag wat mij betreft maar een klein deel meetellen dan, uiteindelijk gaat het toch vooral om het drinken uit een glas als je een score gaat geven. Daarbij heb ik bij een sample niet eens de fles, koker, doos, e.d.

[WhiskyDudes]

Ik hanteer voor presentatie meestal een zelfde waardering als het gemiddelde van wat er boven staat. Ik geef geen extra punt voor een doos, koker of een stuk hout. Dan zou je de whisky upgraden op basis van factoren die eigenlijk niet terzake doen als het in je glas zit.
Met de prijs ligt het anders. En lastiger. Ik heb eigenlijk wat referentie flessen, oa Glendronach 15 yo, Ardbeg Uigeadail, Littlemill 1988 HB die ik allemaal waardeer op 91 punten qua prijs. Zo heb ik recent een Strathclyde 2005 van 65 euro een extra punt voor prijs gegeven omdat de prijs-kwaliteit echt subliem is. Zelfde geldt voor North British 2000 MoS en voor een Glendronach 1996 # 1482. Maar ik heb nu een 1971 Glendronach # 2920 die op WB bijna 94 punten krijgt. Op neus, smaak en finish is dat terecht. Maar wat moet ik nu beoordelen op de prijs? Retail € 1.400... Mag je daar wat voor verwachten? Ik neig naar 50 punten voor prijs, maar dan komt het totaal ergens in de 70 uit waarschijnlijk..., da's ook weer te veel de negatieve kant op. Voor presentatie kan de vlag ook al niet uit want hij zit in dezelfde nep houten kartonnen doos als een 2004 single cask... Moeilijk, moeilijk....

[caskstrength]

Ik gebruik ook 4x 25 en neem daarbij alleen de impressies van inschenken tot doorslikken in ogenschouw. Daarmee wil ik zeggen dat ik niet kijk naar de prijs of de verpakking, tenzij de verpakking dusdanig slecht is dat hij de kwaliteit van de whisky beïnvloedt.

Ik neem rustig de tijd om te beoordelen. Dit kan uitlopen naar meer dan een uur. Idealiter zet ik twee drams naast elkaar: met en zonder water. Deze laat ik dan met elkaar gelijk op lopen. Ik let op het primaire gevoel (scherp, mild, vettig, olie-achtig, dun, zoet, zuur, bitter) en voor de notities natuurlijk ook de geuren die ik associeer met de whisky. Bij de balans (na geur/smaak/afdronk de 4e 25) kijk ik hoe consistent de dram is opgebouwd: lopen de belevingen naadloos over, of zijn er plotselinge verrassingen in de smaak, en pakken deze positief of negatief uit?

Prijs is voor mij een ander spectrum. Mijn keuze om een whisky te kopen is gebaseerd op de verhouding prijs/kwaliteit. De prijs is meestal duidelijk. De kwaliteit is wat mij betreft een resultaat van wat ik boven beschreef. Ik kan dus eigenlijk pas achteraf bepalen of ik de juiste whisky heb gekocht.
Om vooraf toch een goede keuze te kunnen maken filter ik de reviews van andere liefhebbers op de door mij beschreven karakteristieken en laat prijs en verpakking weg.

[FGG]

kijk, dit is een voorbeeld van een bier review wijze op http://www.Beeradvocate.com/

appearance = 5%
The first step. note the beer's colour, carbonation, head and its retention -- not the label or appearance of the bottle.

smell = 20%
Now bring the beer to your nose. note the beer's aromatic qualities.

taste = 45%
Take a deep sip of the beer. note any flavours, or interpretations of flavours, that you might discover. do they fit the style?

mouthfeel = 10%
Take another sip. note how the beer feels on the palate. too light? too heavy? smooth? coarse?

overall = 20%
Your overall impression of the beer.

Dus 5 thema's, met smaak de allerbelangrijkste. Ik heb het idee dat ik dat voor mezelf redelijk overneem, maar niet zo in detail. Maar smaak is bij mij sowieso een heel zware factor, die bepaald of ik een whisky lekker vind of niet. Uiteraard komt de rest er ook bij kijken, maar... je begrijpt wat ik bedoel.

elk thema kun je dan scoren met een cijfer van 0 - 0,5 - 1 - 1,5 - 2 - 2,5 - 3 - 3,5 - 4 - 4,5 - 5

een voorbeeldje:
De Struise Brouwers Pannepot:
Uiterlijk: 5/5 (prachtige ietwat donkere, bruinbeige schuimkraag, ondoordringbaar donker bier) (telt mee voor 5%)
Geur: 4,5/5 (geur van geroosterde mouten, granen, krentenbrood, chocolade, bessen, gekonfijt fruit, noten en kruiden) (telt mee voor 20%)
smaak: 4,5/5 (Vol, toetsen van mokka, gerstemout, karamel, brood, gekonfijte kersen, cederhout en milde hop)(telt mee voor 45%)
Mondgevoel: 5/5 (zacht, vol, vullend, romig)(telt mee voor 10%)
algemeen: 4,5/5 (heerlijk bier, a pannepot a day... ) (telt mee voor 20%)
je totaalscore zou dan zijn

(5*0,05)+(4,5*0,2)+(4,5*0,45)+(5*0,1)+(4,5*0,2)= 0,25 + 0,9 + 2,025 + 0,5 + 0,9 = 4,575 op 5 = 91,5 op 100 (en dat is op biervlak gelijk aan whisky, +90 is 'legendarisch' )

volgens mij kun je daar op whiskyvlak ook wel wat mee.

Het ziet er ingewikkeld uit maar simpel gezegd ziet het er zo uit:

Uiterlijk : 1-5 punten
Geur : 1-20 punten
Smaak : 1-45 punten
Mondgevoel : 1-10 punten
Algemeen : 1-20 punten

Niet helemaal hetzelfde omdat elk thema dan niet een gewicht heeft maar je kan de thema's wel zwaarder laten wegen door een hogere topscore toe te kennen. Ik kan dus uiterlijk nooit meer dan 5 punten van de 100 laten wegen., 5% dus.

Lijkt me een prima hanteerbaar systeem.

[Dre]

Het ziet er ingewikkeld uit maar simpel gezegd ziet het er zo uit:

Uiterlijk : 1-5 punten
Geur : 1-20 punten
Smaak : 1-45 punten
Mondgevoel : 1-10 punten
Algemeen : 1-20 punten

Niet helemaal hetzelfde omdat elk thema dan niet een gewicht heeft maar je kan de thema's wel zwaarder laten wegen door een hogere topscore toe te kennen. Ik kan dus uiterlijk nooit meer dan 5 punten van de 100 laten wegen., 5% dus.

Lijkt me een prima hanteerbaar systeem.

Eens! Op zich is het systeem op WB ook best oké, maar 'Presentatie' (dat ik als 'Uiterlijk' interpreteer) wordt daar wel haast evenzwaar meegewogen als bijvoorbeeld geur of body (ik zeg 'haast' omdat ik gemerkt heb dat de totaalscore niet altíjd exact het gemiddelde van alle subscores is, dus lijkt toch íets van weging in te zitten).
Daarmee kom je dan soms in een situatie dat een vrij matige of tegenvallende whisky maar die wél een prachtige presentatie heeft, op een gelijke totaalscore uitkomt als een lekkerdere whisky die toevallig minder fraai gepresenteerd wordt. Terwijl voor mij als 'koper om te drinken' de smaak echt wel veel zwaarder weegt dan de fles waar de whisky in zit.
Bovenstaand systeem ondervangt dat prima, ik denk dat ik hem eens ga toepassen en tegelijkertijd ook de WB manier en dan eens zien hoeveel verschil daar uit zou komen (als ik me met het ene systeem niet onbewust toch stiekem laat beïnvloeden door het andere )